FTX, bir zamanlar kripto türevleri ve yenilikçi ürünleriyle dikkat çeken en büyük borsalardan biri olarak öne çıkmıştı. Ancak 2022 sonlarında yaşanan büyük çöküş ve iflas süreciyle FTX, sektörün en tartışmalı figürlerinden biri haline geldi. Bu yazımızda, FTX’in yükselişi, çöküşü ve 2025 itibarıyla mevcut durumu özetlenmektedir.
FTX’in Yükselişi ve 2022 Öncesi Başarıları
FTX; Bitcoin, Ethereum, hisse senetleri, endeksler ve kripto türevleri gibi pek çok üründe işlem yapma imkanı sunuyordu. Yüksek kaldıraç, yenilikçi ürünler (MOVE sözleşmeleri, kaldıraçlı tokenlar, endeks vadeli işlemleri) ve kullanıcı dostu arayüzüyle kısa sürede ByBit, Binance, BitMEX gibi devlerle yarışır hale geldi.
FTX’in bazı öne çıkan özellikleri:
- Kaldıraçlı işlemler (3x, 5x, 20x’e kadar)
- Bitcoin ve altcoin vadeli işlemleri
- FTT token ile işlem indirimleri ve kazanç paylaşımı
- MOVE sözleşmeleri (fiyat oynaklığına dayalı vadeli işlemler)
- Endeks vadeli işlemleri (ALT, MID, SHIT, DRGN, EXCH vb.)
FTX ve Alameda Research Skandalı
2022 yılının Kasım ayında CoinDesk tarafından yayımlanan bir bilanço raporuyla başlayan kriz, Alameda Research’ün büyük bir bölümünün FTT token’ına dayalı olduğu ve likit varlıklarının yetersiz olduğu iddiasıyla büyüdü. Binance CEO’su CZ’nin FTT token’larını satacağını açıklaması, krizi hızlandırdı.
Birkaç gün içinde kullanıcılar FTX’ten milyarlarca dolarlık çekim talebinde bulundu. Ancak FTX, bu likidite krizini yönetemedi ve iflas başvurusunda bulundu. CEO Sam Bankman-Fried tutuklandı ve 2023 yılında dolandırıcılık ve müşteri fonlarını kötüye kullanmaktan suçlu bulundu.
2025’te FTX’in Durumu
2025 itibarıyla FTX platformu tamamen kapalıdır ve yeni kullanıcı alımı yoktur. ABD Adalet Bakanlığı, SEC ve CFTC gibi kurumlar süreci hâlâ denetlemektedir. Alacaklılara ödeme planları 2023-2025 arası kademeli olarak açıklanmış ve bir kısmı hâlen netlik kazanmamıştır.
- FTT token, birçok borsadan delist edilmiştir.
- FTX.com ve FTX US siteleri erişime kapalıdır.
- Resmi sosyal medya hesapları aktif değildir.
- Varlık geri ödemeleri için davalar devam etmektedir.
FTX İflası Kripto Sektörüne Ne Öğretti?
- Saklama riski yüksek: Kullanıcı fonlarının borsalarda tutulmasının büyük risk taşıdığı ortaya çıktı.
- Şeffaflık şart: Rezerv kanıtı (Proof of Reserve) gibi uygulamalar artık daha fazla talep ediliyor.
- Merkeziyetsizlik önemli: DEX’lerin (merkeziyetsiz borsalar) popülaritesi bu süreçte arttı.
- Düzenleme ihtiyacı: ABD ve Avrupa başta olmak üzere birçok ülke kripto düzenlemelerine hız verdi.
Sonuç
FTX, bir zamanlar inovasyonun ve hızlı büyümenin sembolüyken, yanlış yönetim ve şeffaf olmayan operasyonlar nedeniyle 2022’de tarih oldu. 2025 itibarıyla FTX’in sektörde artık bir yeri yok. Ancak yarattığı etki ve sektör üzerindeki düzenleyici baskılar hâlen sürüyor.
Kripto yatırımcıları için bu olay; güvenilirlik, şeffaflık ve risk yönetimi konularında büyük bir ders niteliğinde oldu. Artık yatırımcılar merkezi borsaları kullanırken daha dikkatli, rezerv raporlarını sorgulayan ve kendine saklama çözümlerini tercih eden bir profil çiziyor.
